
Op een dag gaat een oude Cherokee-man met zijn kleinzoon zitten om hem over het leven te leren.
“Er is een gevecht gaande in mij,” zegt hij tegen de jongen. “Het is een vreselijk strijd tussen twee wolven.
De donkere wolf is slecht – hij zit vol woede, afgunst, jaloezie, arrogantie, hebzucht, verdriet, spijt, leugens, luiheid, valse trots, wrevel, zelfmedelijden, superioriteit en ego”
“De lichtere wolf is goed – hij is vervuld van liefde, vreugde, vrede, vriendelijkheid, welwilligheid, waarheid, empathie, moed, hoop, sereniteit, mededogen en geloof. Dezezelfde strijd woedt in iedereen, ook in die van jou.”
De kleinzoon denkt hier een minuut over na en vraagt dan aan zijn grootvader: “Welke wolf wint?……”
De oude Cherokee antwoordt eenvoudig: “Degene die je voedt.”
Behoorlijk diepgaand, toch?
Elke dag maken we belangrijke keuzes. We kiezen welke gedachten, emoties en gedragingen we voeden met onze energie, aandacht en focus.
Op basis van deze versie van het verhaal lijkt het voor de hand liggend dat we de Lichtwolf moeten voeren. Maar toch doen we dat niet altijd. Maar al te vaak verzorgen we ze helemaal niet alsof ze een keuze zijn. We laten ze vrij rondlopen, negeren ze en als we niet opletten, kan het makkelijk zijn om alleen de Schaduwwolf te voeren. Wat, volgens deze versie van het verhaal, niet verstandig is.
Beide wolven voeren
Er bestaat er echter een andere versie van het verhaal, die gaat als volgt:
De kleinzoon denkt hier een paar minuten over na en vraagt dan aan zijn grootvader: “Welke wolf wint?”
De oude Cherokee antwoordt eenvoudig: ” Als je ze goed voedt, winnen ze allebei. “
“Kijk, als ik er alleen voor kies om de Lichtwolf te voeren, zal de schaduwwolf zich overal verstoppen, wachtend tot ik afgeleid of zwak word en opspring om de aandacht te krijgen waar hij naar verlangt. Hij zal altijd boos zijn en altijd tegen de Lichtwolf vechten.”
Maar als ik hem erken, is hij gelukkig en is de Lichtwolf gelukkig en winnen we allemaal. Want de Schaduwwolf heeft vele kwaliteiten – vasthoudendheid, moed, onverschrokkenheid, wilskracht en een groot strategisch denkvermogen – die ik soms nodig heb. Dit zijn precies de dingen die de Lichtwolf mist. Maar de Lichtwolf heeft mededogen, zorgzaamheid, kracht en het vermogen om te herkennen wat in het beste belang is van iedereen .
“Kijk, zoon, de Lichtwolf heeft de schaduwwolf aan zijn zijde nodig. Als je er maar één voedt, verhongert de ander en worden ze oncontroleerbaar. Als je ze allebei voedt en verzorgt, zullen ze je goed van dienst zijn en niets doen wat geen deel uitmaakt van iets groters, iets goeds, iets van het leven.”
Voed ze allebei en er zal geen innerlijke strijd meer zijn om je aandacht. En als er geen innerlijke strijd meer is, kun je luisteren naar de stemmen van diepere kennis die je zullen leiden bij het kiezen van het juiste in elke omstandigheid.
“Vrede, mijn zoon, is de missie van de Cherokee in het leven. Een man of vrouw met innerlijke vrede heeft alles. Een man of vrouw die uiteengereten wordt door de oorlog in hem of haar, heeft niets.”
Hoe je ervoor kiest om met de tegengestelde krachten in jezelf om te gaan, bepaalt je leven. Laat de een of de ander verhongeren, of leid ze allebei.
De betekenis van het verhaal van de twee wolven
De taoïsten noemen dit yin yang – oftewel de heilige balans van het leven. Boeddhisten noemen dit ook wel de Middenweg (een pad dat zowel het menselijke als het goddelijke omvat).
Wat doen we met deze twee tegengestelde krachten in onszelf? Het antwoord is om beide te omarmen en naar evenwicht te zoeken – om beide wolven in onszelf te voeden “op de juiste manier, op het juiste moment.”
In tegenstelling tot de eerste versie van het verhaal gaan we niet tot het uiterste. In plaats daarvan bewandelen we de Middenweg – het pad van harmonie en dus vrede.
Als je er goed over nadenkt: als het ‘goede’ deel in ons echt liefdevol was, waarom zou het dan tolereren dat we het ‘slechte’ deel in ons negeren, afwijzen en veroordelen? Zou het dan geen mededogen voelen voor dat deel en het op de een of andere manier willen helpen?
Hoe je beide wolven in jezelf kunt voeden
“Wanneer je een einde maakt aan de strijd binnenin, ben je vrij”, lezen we in het verhaal van de twee wolven.
Wat heeft het voor zin om innerlijk uiteengereten te worden en constant met jezelf in oorlog te zijn? Hoe kunnen we naar onze hogere roeping luisteren als we in innerlijke onrust zitten? Waarom zouden we slechts één kant van onszelf bevoordelen, terwijl de andere ons uiteindelijk wel zal inhalen?
Om deze interne oorlog te stoppen, moeten we beide kanten van onze natuur eren.
Deze filosofie wordt weerspiegeld in de uiterst belangrijke psychologische ontdekking van de beroemde Zwitserse psychiater Carl Jung. Hij stelde dat we talloze kanten van onszelf hebben en dat we allemaal een duistere kant bezitten, bekend als het Schaduwzelf.
De Schaduwwolf = het Schaduwzelf
Iedereen draagt een schaduw met zich mee en hoe minder die belichaamd is in het bewuste leven van het individu, hoe zwarter en dichter die is.– Carl Jung
Wat gebeurt er als we iets wat ons kwaad maakt, onderdrukken (of uit ons bewustzijn duwen)? Uiteindelijk komt het terug en bijt het ons in de kont. We weten dit allemaal instinctief.
Zie het als een vulkaan. Hoe meer magma er in de vulkaan wordt vastgehouden, hoe meer het door de interne druk naar de oppervlakte stijgt. Vroeg of laat zal hij exploderen.
Hetzelfde geldt voor ons als mens: we denken, voelen en doen allemaal dingen die door onze ouders worden afgekeurd, door onze leeftijdsgenoten worden afgewezen of door de maatschappij worden veroordeeld. Deze gemeden eigenschappen worden in ons begraven en vormen wat bekend staat als het Schaduwzelf, maar alleen omdat zulke eigenschappen worden weggestopt en onbewust raken, betekent dit niet dat ze volledig verdwijnen. Sterker nog, ze blijven altijd op de achtergrond aanwezig, wachtend om erkend te worden – net als de schaduwwolf.
Het punt is dat we de neiging hebben om deze verborgen delen te vergeten en ze actief te onderdrukken, af te wijzen, te ontkennen en te verloochenen. Immers, als deze innerlijke delen ons in de problemen hebben gebracht, ons van streek hebben gemaakt of ervoor hebben gezorgd dat onze ouders ons hun liefde hebben onthouden, waarom zouden we ze dan in vredesnaam onder ogen willen zien? Is het niet het beste om ze te blijven verbannen en zelfs te haten vanwege de pijn die ze veroorzaken?
De gevaren van het vermijden van de schaduwwolf
In antwoord op de vraag die ik net stelde, komt het verhaal van de twee wolven in beeld: het leert ons dat het vermijden van onze Schaduwen geen slim idee is. Immers: ” Als ik ervoor kies om alleen de lichtwolf te voeren … wordt de schaduwwolf vraatzuchtig en wrokkig. Hij zal zich om elke hoek verstoppen en wachten tot mijn verdediging is gezakt, om vervolgens aan te vallen.”
Carl Jung verwoordt dit op een andere welsprekende manier:
Hoe feller het licht, hoe donkerder de schaduw.
Met andere woorden: hoe meer aandacht je besteedt aan je ‘goede’ kant, hoe meer je ‘slechte’ kant wordt verwaarloosd. Je schaduwzelf zal evenredig groeien met je lichtere, helderdere kant.
Kijk maar eens naar de derde wet van Newton, die luidt:
Voor elke actie is er een gelijke, tegengestelde reactie.
Wanneer we deze ‘lichtwolf’ in onszelf voeden en onze duistere kant negeren, kunnen we te maken krijgen met ervaringen als de ‘Donkere Nacht van de Ziel‘ of zelfs een spirituele noodsituatie. We zouden kunnen zeggen dat dit de ‘duistere wolf’ in onszelf is die onze aandacht probeert terug te winnen.
Lichtwerk en schaduwwerk

Hoe voeden we dan zowel de lichtwolf als de schaduwwolf in onszelf?
We moeten aandacht besteden aan wat het verhaal van de twee wolven adviseert: om beiden op de juiste manier en op het juiste moment te voeden.
Betekent dit dat we moordenaars moeten worden omdat onze familie ons zo boos heeft gemaakt dat we de schaduwwolf moeten voeren? Nee, natuurlijk niet!
Je schaduwwolf verwennen betekent niet dat je hem op de juiste manier en op het juiste moment voedt . In plaats daarvan ontneem je je lichtwolf zijn kracht en verander je hem in een vraat.
Extremen zijn niet de oplossing.
In plaats daarvan moeten we een manier vinden om iedereen evenveel aandacht (of ‘voedsel’) te geven.
Gelukkig is er een pad dat ons helpt deze balans te creëren. Het is het pad van involutie , innerlijke transformatie en innerlijk werk. We kunnen dit pad grofweg in twee delen verdelen: lichtwerk en schaduwwerk (hoewel beide vaak overlappen).
Licht werk
Lichtwerk is leren hoe we onze innerlijke lichtwolf kunnen voeden, het deel in ons dat van nature vreugdevol, hoopvol, empathisch, vriendelijk, eerlijk en liefdevol is. Lichtwerk omvat leren hoe je van jezelf kunt houden en verbinding kunt maken met je ware aard (ziel). Oefeningen kunnen bestaan uit het ontwikkelen van intuïtie, zelfzorg, dankbaarheid , het gebruiken van positieve affirmaties, het leren van de kunst van het loslaten, contact maken met spirituele gidsen, het helen van het lichaam, mediteren, enzovoort.
Schaduwwerk
Schaduwwerk daarentegen is leren hoe we onze schaduwwolf kunnen voeden. Wanneer we schaduwwerk beoefenen, stellen we onszelf open om de pijnlijke schaduwen die we in onszelf vinden onder ogen te zien, er vriendschap mee te sluiten en ze te integreren.
Voorbeelden van oefeningen zijn onder andere het onderzoeken van negatieve kernopvattingen , het doen van innerlijk kindwerk , sjamanistisch zielenherstel , het verbinden met onze innerlijke archetypen /delen, het bijhouden van een dagboek, het verwerken van persoonlijk en voorouderlijk trauma, het verwerken van verdriet, het doen van emotionele catharsis, enzovoort.
Wanneer je zowel licht- als schaduwwerk op gelijke wijze beoefent, kun je beide wolven voeden en zo evenwicht, harmonie, vrede, vreugde en spirituele groei in jouw leven creëren.