Je kunt archetypen ook op deze manier gebruiken. Je kunt jezelf de vraag stellen: Handel ik zoals mijn archetypen zouden handelen? Dit is een doordringende manier om te vragen: Ben ik oprecht tegenover mezelf? Je archetypen – goden, symbolen, totems, persoonlijkheden – zullen je naar voldoening leiden als je hen toestaat hun verhaal via jou voor het voetlicht te brengen. Ze zijn de sleutel tot je werkelijke, wonderlijke lotsbestemming.”

-Deepak Chopra-

Volgens Jung zijn er een oneindig aantal archetypes, toch heeft hij een methode gevonden om een verdeling te maken naar een aantal veel voorkomende archetypen. Daartoe hanteert hij 4 kern oriëntaties en 3 hoofdtypes.

De 4 kern- of karakteristieke oriëntaties.

Dit zijn de belangrijkste streven van mensen.

• Ego of individualisering – Laat een markering achter op de wereld
• Orde of stabiliteit – Geef structuur aan de wereld
• Sociaal – Verbinding maken met anderen
• Vrijheid of uitdaging- Verlangen naar het paradijs

De 12 archetypen zijn echter ook weer onderverdeeld in 3 hoofdtypen, dit zijn: 

• Ego – je zelfbeeld, je sociale identiteit in een sociaal systeem.
• Zelf – je ware aard, wat je van nature bent.
• Ziel – je persoonlijkheid.

Volgens Jung is er bij de meeste mensen sprake van één dominerende archetype. Waarbij er altijd een verscheidenheid aan archetypen in een persoonlijkheid is.

1. Onbevangen kind / De onschuldige Kind

De eerste archetype van Jung is ‘de onschuldige’. De onschuldige wil gelukkig zijn en daarbij een ander niets aandoen. Sommigen beschrijven de kerngedachte van de onschuldige als ‘naar het paradijs op aarde gaan’.

De onschuldige staat ook bekend als naïef, traditionalistisch, dromer, romanticus, utopist, mysticus of  heilige.

Dorothy (Wizard of Oz)  La Vita e bella, Alice in Wonderland, Sneeuwwitje, Winny de Poeh, Forrest Gump, David uit Die Blechtrommel, Pippi Langkous

Kernwoord van de onschuldige: Veiligheid

• Het verlangen om jezelf te zijn.
• Verlangen om gelukkig zijn / naar het paradijs gaan
• Doel: gelukkig zijn
• Angst om gestraft worden voor het doen van iets slechts of verkeerds.
• Dingen goed doen
• Zien in hun naïeve onschuld achterliggende zaken over het hoofd.
• Geloof en optimisme

Voorbeelden van merken: Coca Cola, McDonalds. Dove.

2. De Wijze man / vrouw

De Wijze in jou verzamelt kennis en inzichten, zoekt de waarheid en speurt net zolang tot het mysterie is opgelost. De waarheid wordt altijd achterhaald door De Wijze. De overtuiging van de Wijze is dat je door te denken en te analyseren, de wereld beter begrijpt. 

De Wijze is ook bekend als: De deskundige, geleerde, denker, filosoof, academicus, onderzoeker, denker, planner, detective, adviseur, professional, mentor, leraar en beschouwer.

Gandalf en Elrond (the Lord of the Rings), Perkamentus (Harry Potter), Sherlock Holmes, Einstein, A Beautiful Mind, Einstein, Hecate

Kernwoord van de Wijze: kennis

• De waarheid zal je bevrijden
• De waarheid vinden.
• Intelligentie en analyse gebruiken om de wereld te begrijpen.
• Grootste angst om bedrogen worden, misleid worden of onwetendheid.
• Het zoeken naar informatie en kennis; zelfreflectie en het begrijpen van denkprocessen.
• Details voor altijd kunnen bestuderen en nooit handelen.
• Wijsheid, intelligentie.

Voorbeelden van merken: alle IVY universiteiten (eg. Harvard), Google, Philips, Audi, maar ook personen, zoals het merk Ophrah Winfrey.

3. De gelukszoeker /De ontdekkingsreiziger

De ontdekkingsreiziger heeft altijd nieuwe ideeën en ervaringen nodig, Is altijd zoekende, want nieuwe impulsen hebben ze nodig om hun leven zinvol te laten zijn. Laten we eens kijken hoe de vijfde archetype van Jung is beschreven.

Een ontdekkingsreiziger wordt ook wel beschreven als: de individualist, de zwerver, de zoeker, de beeldenstormer of de pelgrim.

Marco Polo, Odysseus, Easy Rider, Thelma and Louise, Into the Wild, De Alchemist, de Exodus.

Kernwoord van de ontdekkingsreiziger: Vrijheid

• Bouw geen hekken om mij heen.
• De vrijheid om uit te vinden wie je bent door het verkennen van de wereld
• Gaat voor een beter, authentieker en bevredigender leven ervaren.
• Grootste angst om vast komen te zitten, conformiteit, en innerlijke leegte
• Op reis gaan, verkennen, zoeken en ervaren van nieuwe dingen, ontsnappen aan de verveling
• Doelloos zwerven, een buitenbeentje worden
• Autonomie, ambitie, trouw zijn aan de ziel

Zal het lukken vrede en geluk in jezelf te vinden en niet voortdurend maar rusteloos op zoek zijn naar dingen buiten jezelf.

Voorbeelden van merken: Jeep, DUNE, The North Face, amazon.com.

4. Rebel

Regels? Heilige huisjes? Daar doet de rebel niet aan. Transformatie door te vernietigen. Alles wat ‘onecht’ is gaat omver door er tegenaan te schoppen. Rebel gaat de confrontatie aan: het moet anders.

De vertrouwde werkelijkheid is een illusie en die wordt nu doorgeprikt. Iedereen wordt op een zeker moment geconfronteerd met eenzaamheid, pijn, verlies, onmacht of dood. Dit is echter noodzakelijk om de grenzen van je bewustzijn op te rekken. Pas na de vernietiging opent zich een nieuwe wereld, maar om de schatten die daar liggen te wachten te veroveren, moet er eerst gerebelleerd worden en monsters worden verslagen.

Rebels is de Nederlandse vertaling van ‘Outlaw’. Outlaw komt krachtiger over dan rebel. De ander benamingen zijn: De revolutionair, het buitenbeentje, de wildeman of de beeldenstormer.

Robin Hood, Kali, Medea, Che Guevara, het verhaal van Job, IS-strijders.

Kernwoord van de rebel: bevrijden

• Regels zijn gemaakt om te worden gebroken
• Schopt tegen heilige huisjes aan, of voelt ze in ieder geval aan de tand.
• Alles als een strijd zien, steeds maar de confrontatie aan gaan.
• Wraak of revolutie
• Het omverwerpen van wat niet werkt
• Grootste angst om machteloos of niet doeltreffend zijn
• Verstoren, vernietigen of shockeren
• Misdaad of kiezen voor de donkere kant
• Schandelijkheid, radicale vrijheid

Doel is te leren hoe je moet loslaten, hoe je pijn moet aanvaarden en hoe je kunt leren vertrouwen op het proces en de goede afloop. 

Voorbeelden van merken: Harley Davidson, Levis, Rock muziek, Virgin, Adidas.

5. De Magiër

De Magiër is de tovenaar, de sjamaan of de alchemist in jou. Hij leert verbinding maken met hogere wijsheid of goddelijke energie. Hij leert hoe je negatieve situaties kunt transformeren, genezen of transformeren en hoe je een beeld van de toekomst kunt creëren. Hij leert contact te maken met een hogere dimensie, zorgt voor inspiratie, diepe inzichten en brengt je in contact met de magische krachten in onszelf, zodat je werkelijke transformatie kunt doormaken.

Alleen als je luistert kan je universele kennis opdoen, althans dat beweert de Magiër. Luisteren naar de Magiër is dus de belangrijkste voorwaarde. Als je luistert kan de Magiër je helpen. De magiër laat dingen gebeuren, ziet win-win situaties.

De Magiër is ook bekend als: De tovenaar, sjamaan, genezer, medicijnman, de visionair, katalysator, uitvinder, charismatische leider,.

Harry Potter, Neo in the Matrix, Jezus van Nazareth, Mary Poppins, the Wizard of Oz, Prospero (Shakespeare De Storm)

Kernwoord van de Magiër: kracht (power)

• Ik zorg dat dingen gebeuren.
• Het begrijpen van de fundamentele wetten van het universum.
• Dromen laten uitkomen
• Grootste angst voor onbedoelde negatieve gevolgen
• Een visie ontwikkelen en ernaar leven
• Kan manipulatief worden
• Experimenteren met trucs en negatieve invloeden, zwarte magie.
• Win-win situaties creëren

Voorbeelden van merken: champagne, Harry Potter, TED, AXE, Disney,

6. De Strijder / held

Het zesde archetype van Jung is ‘de held’. Een held is moedig en toont daadkracht. Een held is wereldverbeteraar die niet wil verliezen. De Strijder leert ons op te komen voor onszelf, te vechten voor wat belangrijk is en grenzen te bepalen. We zijn nu in het domein van de mannelijke energie. De Strijder wil winnen en de beste zijn. Hij maakt het ego nog een beetje sterker. Eenmaal gewapend, kun je vanaf nu grenzen aangeven, focus aanbrengen, discipline opbrengen en opkomen voor anderen.

De letterlijke externe monsters en vijanden kunnen ook innerlijke monsters zijn, of daarvoor symbool staan. 

De Held staat ook bekend als: De krijger, de soldaat, de winnaar kruisvaarder, redder, en de teamspeler, superheld en drakendoder

Superman, Heracles, David en Goliath, Harry Potter, Napoleon, Luke Skywalker.

Kernwoord van de held: Meesterschap

• Waar een wil is, is een weg
• Je waarde bewijzen door middel van moedige daden…
• Deskudige beheersing op een manier die de wereld verbetert
• Grootste angst om zwakte, kwetsbaar of onkundig te zijn
• Zo sterk en competent mogelijk zijn
• Arrogantie, altijd een ander gevecht nodig om te vechten
• Competentie en moed

Voorbeelden van merken: Nike, Rocky, FED EX, Duracell

7. De minnaar / geliefde

De minnaar is een charmeur en houdt van iedereen. Relaties zijn het allerbelangrijkste, maar hoewel men dan vaak ook denkt aan ‘binden’ is dit voor de minnaar minder belangrijk.

De minnaar of ‘lover’  is ook bekend als: teambuilder, partner, vriend, liefhebber, sensualist, verleider, echtgenoot en intimiteit.

Romeo & Julia,

Kernwoord van de minnaar: intimiteit

• Je bent de enige
• Verlangt naar intimiteit en ervaring
• In een relatie staan met de mensen, het werk en de omgeving waar ze van houden.
• Grootste angst om alleen zijn, een muurbloempje, ongewenst of onbemind zijn.
• Steeds meer fysiek en emotioneel aantrekkelijker worden
• Naar buiten gericht verlangen om anderen te behagen en daarmee zelf het risico lopen om hun eigen identiteit te verliezen.
• Passie, dankbaarheid, waardering en inzet

Een Geliefde wilt graag samensmelten met de ander, maar moet een of meer obstakels overwinnen om de begeerde geliefde te veroveren. Dit kunnen interne of externe belemmeringen zijn. Als het lukt, eindigt het verhaal met een huwelijk of een kus, als het mislukt eindigt het vaak met de dood en spreken we over een tragedie. Grote valkuil in het Geliefde-plot is dat de Geliefde zichzelf verliest in de liefde – of de gevolgen daarvan – en de grenzen van de eigen identiteit vervagen.

Voorbeelden van merken: Chanel, de film Titanic, Victorias Secret, Häagen Dazs.

8. De nar

Maak het elkaar toch niet allemaal niet zo moeilijk, ga leven, geniet en maak het gezellig. De nar brengt speelsheid en humor.

De nar staat ook wel bekend als: de gangmaker, de joker, de dwaas, bedrieger, grapjas of komiek.

De Joker (Batman-series), Repelsteeltje

Kernwoord van de nar: plezier

• Je leeft maar één keer
• Verlangen om in het moment te leven en met volle teugen te genieten
• Een geweldige tijd hebben en de wereld verlichten…
• Grootste angst om zich vervelen of anderen vervelen
• Grapjes maken, spelen, grappig zijn
• Tijdverspilling, frivoliteit
• Vreugde

Voorbeelden van merken: South Park, M&M’s, SMART auto, Fanta, Skittles.

9. Het weeskind

Het Weeskind wordt geactiveerd bij moeilijkheden, gebrek en gemis en leert dat veiligheid betrekkelijk is en realisme geboden is. Het kind ontdekt dat er een scheiding is tussen het ik en de ander. De schok die dat oplevert, leidt tot een overlevingsstrategie en bepaalde emoties gaan nu ondergronds. Het Weeskind leert je hoe je je moet aanpassen, vertelt wat je moet doen om erbij te horen, hoe je aan een bepaald beeld kunt voldoen, en hoe je als gevolg daarvan bepaalde kwaliteiten moeten opofferen. Het Weeskind zet aan tot pleasen en leert situaties te vermijden die pijn doen.

Het lelijke jonge eendje, Assepoester, Josef, de dromer, Jane Eyre, Aladdin en de wonderlamp, Slum Dog Millionaire, Het meisje met de zwavelstokjes, De Onderwaterzwemmer, Hans en Grietje, Ali B.

Kernwoord van de gewone mens: erbij horen 

• Motto: alle mensen zijn gelijk geschapen.
• Verlangen: verbinden met anderen
• Doel: erbij horen
• Grootste angst: om buitengesloten te worden of om zich te onderscheiden van de menigte
• Strategie: gewone vaste deugden ontwikkelen, nuchter zijn, de gemeenschappelijke touch, down to earth filosofie
• Zwakheid: het verliezen van het eigen ik in een poging om zich te mengen in of omwille van oppervlakkige relaties
• Talent: realisme, empathie, gebrek aan pretenties

Voorbeelden van merken: IKEA, eBay, folk-muziek

10. Voedster / De zorggever

De zorggever of verzorger houdt van een ander, zoals die ook van zichzelf houdt. Geven is makkelijker dan ontvangen, dus verzorgen en beschermen is tekenend voor de zorggever. De moederfiguur die voor haar gezin, de familie, de stam en haar kinderen zorgt is heel belangrijk voor onze ontwikkeling. Zij leert ons dat we soms bereid moeten zijn iets op te offeren voor een groter geheel of een hoger doel. De Voedster kan ook heel goed bij mannen actief zijn.

De zorggever is ook bekend als: de verzorger, de zorgzame, de helper, de ouder(ling), supporter, altruïst of heilige.

Samwise Gamgee (The Lord of the Rings), Demeter, Florence Nightingale, Lady Di, Moeder Theresa, Mary Poppins

Kernwoord van de zorggever: service

• Motto: Hou van je buurman als van jezelf
• Anderen helpen, beschermen en zorgen
• Egoïsme en ondankbaarheid is zijn grootste angst
• Heeft veel empathie en is vrijgevig.
• Gaat de generositeit niet ten koste de Voedster zelf? Zal de Voedster in staat zijn ook haar grenzen aan te geven en goed voor zichzelf te zorgen?

Voorbeelden van merken: Volvo, banken, Johnson baby, Pampers

11. De heerser / Koning

Heerser is het voorlaatste archetype in de reeks van 12 archetypen van Jung. Het is ook het type die vrijwel altijd als eerste genoemd wordt. De heerser herkennen we allemaal vrijwel direct. Controle is wat de heerser nastreeft. Heeft graag succes en streeft er naar om dit alleen te bereiken.  Heeft vaak een behoorlijke ego.

Heerser is ook bekend als: manager, De baas, leider of beheerder, aristocraat, koning, koningin, politicus en rolmodel

The Emperor (Star Wars), Sauron (Lord of the Rings), Voldemort (Harry Potter)

Kernwoord van de heerser: controle

• Macht is niet alles, het is het enige.
• Altijd op zoek naar controle en het uitoefenen van macht.
• Doel: een welvarende, succesvolle familie of gemeenschap creëren
• Zijn grootste angst: chaos, omvergeworpen worden, niet kunnen delegeren
• Heeft verantwoordelijkheid en verstand van leiderschap

Voorbeelden van merken: Ralph Lauren, Queen Elizabeth, Mercedes, Yves Saint Laurent

12. De kunstenaar / schepper

De Kunstenaar als archetype vertegenwoordigt de diepe drijfveer vorm te geven aan dat wat in je leeft. Hij helpt je hoe je het wezenlijke, dat wat in je leeft, dat wat je geleerd en ontdekt hebt, tot uitdrukking te brengen en een nieuwe werkelijkheid te scheppen via de verbeelding. Of een Schepper nu uitvinder, musicus of schrijver is; hij maakt cultuur en is zich daar terdege van bewust.

De Schepper is ook bekend als: vernieuwer, kunstenaar, muzikant, schrijver, uitvinder of dromer.

Mozart, Michaelangelo, Beethoven, James Joyce, Picasso, Amy Winhouse, Francis Bacon, Vincent van Gogh, Einstein, John Lennon, Steve Jobs

Kernwoord van de schepper:  creatie

• Als je het je kunt voorstellen, kan het gecreëerd worden
• Verlangen om dingen van blijvende waarde creëren
• Een visie realiseren
• Grootste angst als middelmatige visie of uitvoering
• Ontwikkelen van artistieke controle en vaardigheid
• Cultuur creëren, eigen visie uitdrukken
• Heeft als zwakte: perfectionisme, slechte oplossingen
• Zijn talenten zijn creativiteit en verbeelding

Hierin wordt de worsteling van een genie, een groot creatief talent behandeld. Het karakter moet tegen de verdrukking in een manier zien te vinden om zijn creatieve visie of fantasie tot uitdrukking te brengen of vorm te geven.